Temel Gelir: Güney Koreli siyasetçi Lee Jae-myung'un kararlı takibi

Güney Kore'nin yeni Cumhurbaşkanı olarak, Lee Jae-myung sadece kendine has siyasi tarzıyla tanınmakla kalmıyor, aynı zamanda temel gelir fikrinin uzun süreli savunuculuğu ve pratiği nedeniyle de dikkat çekiyor. Seongnam'dan Gyeonggi Eyaleti'ne, ardından ulusal düzeye kadar, Lee Jae-myung on yılı aşkın bir süre içinde görünüşte ütopik bir düşünceyi yavaş yavaş gerçeğe dönüştürdü.

Kamu Temel Geliri ( UBI ), 16. yüzyılda Thomas More'un "Ütopya"sına kadar izlenebilen köklü bir kavramdır. 20. yüzyıldan bu yana, ekonomistlerden sosyal aktivistlere birçok kişi bunu derinlemesine tartışmıştır. 21. yüzyıla girerken, yapay zekanın hızlı gelişimiyle birlikte, UBI tekrar tartışma konusu haline gelmiş ve dünya genelinde birçok ülke ilgili pilot projelere başlamıştır.

Lee Jae-myung'un UBI yolculuğu 2016 yılında başladı. O dönemde Seongnam Belediye Başkanı olan Lee, 24 yaşındaki tüm gençlere koşulsuz olarak 1 milyon Kore wonu dağıtmaya karar verdi. Eleştirilere rağmen, bu politika beklenmedik bir başarı elde etti ve yalnızca genç grubu değil, aynı zamanda yerel ekonomik gelişimi de destekledi. Bu başarılı deneyim, onun siyasi kariyeri için bir temel oluşturdu.

2018 yılında Gyeonggi Eyalet Valisi seçilen Lee Jae-myung, temel gelir planını bölgedeki 31 şehir ve ilçenin genç nüfusuna genişletti. 2022'de, kırsal bir bölgede daha ileri görüşlü bir deneme başlattı: Bir köyü kura ile seçerek, bu köydeki 3880 sakine beş yıl boyunca her ay 150.000 Kore Wonu tutarında bir yardım sağlamayı hedefliyor, temel gelirinin sağlık, yerel ekonomi, istihdam ve gelir eşitsizliği üzerindeki etkisini araştırmayı amaçlıyor.

2022 Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde, Lee Jae-myung, tüm Koreli vatandaşlara ekonomik destek sağlamak amacıyla kademeli bir UBI planı önerdi. Başlangıç tutarı kişi başı yılda 250.000 Kore wonu olup, görevi süresince 1.000.000 Kore wonuna çıkarılması planlanıyordu. Ancak bu öneri rakipleri tarafından şiddetle eleştirildi ve kamuoyunda vergi artışı konusunda endişelere yol açtı. Sonuç olarak, Lee Jae-myung küçük bir farkla seçimi kaybetti ve bu belki de UBI vizyonu için ödediği siyasi bedel oldu.

Ders alarak, Lee Jae-myung 2025 başkanlık seçimlerinde UBI konusuna daha temkinli bir yaklaşım benimsedi. Daha çok iş dostu politikalar, Ar-Ge yatırımları ve yapay zeka gelişimi gibi konuları vurguladı. Ancak seçimler yaklaşırken, tekrar "temel sosyal" kavramını öne sürdü ve UBI fikrine olan bağlılığını gösterdi.

Lee Jae-myung, AI ve robotların üretimi yönlendirdiği bir çağda, geleneksel "herkes sürekli çalışabilir" varsayımının artık geçersiz olduğunu düşünüyor. Teknolojik ilerlemenin faydalarının toplumun geneline dağıtılması gerektiğini, azınlıklar tarafından tekel haline getirilmemesi gerektiğini savunuyor. Ona göre, UBI sadece bir sosyal yardım politikası değil, aynı zamanda toplumsal kutuplaşma, teknolojik devrim etkileri ve ekonomik durgunlukla başa çıkmak için önemli bir araçtır.

Dikkate değer bir husus, UBI (Evrensel Temel Gelir) fikrinin Kore'de geniş bir ilgi gördüğüdür. Sadece özel bir siyasi parti kurulmakla kalmamış, diğer siyasi figürler de ilgili deneyler yapmaktadır. Seul, "Güvenli Gelir" denemesi yürütmektedir, hatta Lee Jae-myung'un siyasi rakipleri de parti programlarına temel gelir fikrini dahil etmiştir. Tüm bunlar, UBI'nın Kore'de marjinal bir kavramdan ana akım tartışmalara doğru ilerlediğini göstermektedir.

Ancak, UBI'nin büyük ölçekli uygulanması hala mali sürdürülebilirlik, toplumsal uzlaşma sağlama ve politika uygulama gibi birçok zorlukla karşı karşıya. Lee Jae-myung'un "Temel Sosyal" tasarımı başarılı olabilecek mi, yalnızca fikrin kendisine değil, aynı zamanda gerçek hayattaki çeşitli sorunları nasıl çözeceğine de bağlı.

Bu maddi açıdan zengin ve teknolojik olarak gelişmiş çağda, Lee Jae-myung'un araştırmaları derin bir soru ortaya koyuyor: Makineler üretimi devraldığında, insanlar teknolojik dalgalar içinde nasıl onur ve değerlerini koruyacak? Belki de bu, bize bıraktığı en değerli düşünce------ hazır cevaplar değil, insanlığın geleceğiyle ilgili sonsuz bir konu.